French fries (frieten): een misverstand opgehelderd
In deze blogpost vertellen we honderduit over de bescheiden gefrituurde aardappel. Ook helderen we een kanjer van een misverstand op (sorry, Frankrijk).
België is een land van fijnproevers, want de Belgen verkiezen kwaliteit boven kwantiteit. Een typisch Belgisch gerecht is bijvoorbeeld mosselen gestoomd in pittige witte wijn. Of stoofvlees, namelijk rundvlees dat stoofde in bier met tijm, jeneverbessen, mosterd en peperkoek. En laten we zeker vol-au-vent niet vergeten, een bladerdeeghapje gevuld met kip, gehaktballetjes en champignons in een romige saus. Maar wat opvalt, is dat bij die heerlijke gerechten standaard hetzelfde wordt geserveerd: frieten!
Frietjes zijn sinds 1830 onlosmakelijk verbonden met de Belgische keuken, cultuur en identiteit en prijken sinds 2014 op de lijst met cultureel erfgoed van UNESCO.
Maar voor we ons over de details gaan buigen, moeten we toch iets rechtzetten … Waarom verwijzen buitenlanders naar dit Belgische gerecht met 'French fries'?
Volgens onze bronnen ontstond deze naam tijdens de Eerste Wereldoorlog, toen Britse en Amerikaanse soldaten die in België waren gelegerd hun hart verloren aan de lekkernij. Zij noemden ze 'Franse' frieten omdat Frans toen de voertaal van het Belgische leger was. Het duurde niet lang voor andere Engelstalige landen de naam overnamen. Hij schopte het dus tot de culinaire eregalerij onder valse voorwendselen. In Nederland hebben ze het echter nog steeds over 'Vlaamse frieten'.
Tegenwoordig worden frieten in België verkocht in kartonnen puntzakken of vetvrij papier (frietzak, cornet de frites of Frittentüte), met diverse sauzen erbij. Je koopt ze in zaken die in het Nederlands 'frituur', in het Frans 'friterie' en in het Duits 'Fritüre' heten.
Mei en juni zijn de moeilijkste maanden voor frituren, omdat de nieuwe aardappelen dan nog niet verkrijgbaar zijn en de frituristen het dus moeten doen met de oude aardappelen van het vorige jaar.
De enige aanvaardbare kwaliteit in deze periode is de Italiaanse Agria, maar die is niet zo sappig als zijn Belgische neef. Deze aardappel heeft ook een felgele kleur, terwijl de Belgische Bintjes vanbinnen subtiel rood zijn.
Na de zorgvuldige keuze van de aardappelsoort is het van het grootste belang dat ze niet lager dan - 7 °C worden ingevroren. Anders zullen de suiker en het zetmeel na het bakken neerslaan, waardoor de frieten grijs of donkerbruin worden.
Grootte is nog zo'n eigenschap om op te letten: Belgische frieten verschillen van die in andere landen. Ze zijn met hun 12-15 mm opvallend dikker. De internationaal gekende frietjes worden in België 'allumettes' genoemd omdat ze met hun 6-10 mm veel dunner zijn.
Ze worden ook in twee keer gefrituurd. Eerst worden ze voorgebakken op 180 graden, waarna ze even afkoelen. Dan volgt een bakbeurt op hoge temperatuur in een mix van rundvet en olie. Het resultaat: zacht vanbinnen en knapperig vanbuiten!
De laatste stap naar perfectie? De frieten goed schudden, om te voorkomen dat ze de olie absorberen. Zo blijven ze lang vers en lekker. Als je ze bestelt om mee te nemen, doe je er ook beter geen zout op.
Je kunt nu smullen van heerlijke, dampend hete, knapperige frietjes! En dan nu de sauzen. En dat aanbod houdt lang niet op bij ketchup, mayonaise, tartaar en mosterd! Een beetje context: Devos & Lemmens is een 130 jaar oud Belgisch bedrijf dat meer dan 80 verschillende sauzen produceert.
In een doorsneefrituur vind je altijd deze sauzen:
- Aioli, met knoflook en mayonaise
- Andalouse, met mayonaise, tomaat en paprika
- American, met mayonaise, tomaat, peterselie, uien, kappertjes en selderij
- Bicky, met mayonaise, witte kool, dragon, pickles en mosterd
- Curry, met mayonaise en kerriepoeder
- Mammoet, met mayonaise, tomaat, knoflook en sojasaus
- Samurai, met mayonaise en pikante sambal
- Pickles, met kurkuma, mayonaise en mosterd
- Joppie, niemand weet hoe die saus wordt gemaakt … maar ze komt uit Nederland.
Nog zo'n vast onderdeel van elke Belgische frituur zijn de gegrilde bijgerechten of 'vleesjes'. Je hebt uiteraard hamburgers, gehaktballen en brochettes, maar dan zijn er nog een paar andere specialiteiten waar buitenlanders wel een woordje uitleg bij kunnen gebruiken. Denk maar aan merguez (een pittig worstje), de mitraillette (stokbrood gevuld met frieten, vlees en saus), of saté (gefrituurd vlees op een spiesje).
En dan zijn er de prijzen nog … Aardappelen zijn doorgaans goedkoop. Maar frituren stemmen hun prijzen af op de setting. In België vind je ze in 'koten', barakken of omgebouwde caravans, maar er zijn net zo goed meer 'chique' frituren met tafeltjes. Daar betaal je dan ook meer.
Ongeacht de plaats of stijl zijn frieten enorm populair in België. De gemiddelde Belg eet 75 kg frieten per jaar. Belgische frituren zijn goed voor een marktaandeel van 29% op de totale frietmarkt. Als we kijken naar buitenshuis eten is dat aandeel 40%. Binnen de afhaalmarkt stijgt het aandeel zelfs tot 73%. Leuk weetje: België is een land van 10 miljoen mensen met meer dan 5000 frituren. Dat zijn 11 keer meer frituren per inwoner dan er restaurants van McDonald’s per Amerikaan zijn!
Vrijdagen en zaterdagen zijn het drukst voor frituren. Klanten staan dan in lange rijen aan te schuiven. Maar technologie helpt dat probleem gelukkig van de baan. Er zijn verschillende manieren om hun werking te optimaliseren:
- Een app die handig is voor vaste klanten
- Een kiosk om makkelijk zelf te bestellen en voor constante marketing
- En een bestelsite waarop mensen de frituur ontdekken en voor het gebruiksgemak
Maar hoe is onze oplossing dan eigenlijk een gamechanger voor jouw frituur?
Een lange wachtrij voor je frituur is het teken dat je zaak goed draait. Maar toch zit niemand te wachten op die lange rijen. Je kunt heel handig verschillende tijdsblokken instellen in je dashboard en voor elk tijdsblok bepalen hoeveel bestellingen je maximaal wilt verwerken. Zo stroomlijn je je workflow, hou je de klant tevreden en voorkom je vertragingen.
Je wil dat je afhaalfrieten knapperig en vers blijven. Bepaal dus bereidingstermijnen en stuur via je dashboard meldingen om klanten aan te moedigen om op tijd te bestellen. Deze functie voorkomt chaos tijdens de spitsuren en laat je bestellingen op die drukke momenten vlotjes verlopen.
Is de stoofvleessaus populair in jouw frituur? Met ons geautomatiseerde toeleveringsbeheer kun je toekomstige bestellingen nauwkeurig voorspellen en je voorraden op peil houden. Verminder afval dankzij de slimme inventaris van bederfelijke producten en andere basisproducten.
Oeps, zit je zonder andalouse? Geen nood. Er is geen enkel risico op bestellingen die je niet kunt klaarmaken, omdat onze intuïtieve technologie producten die niet voorradig zijn meteen aanduidt als 'niet verkrijgbaar'.
Neem je nog steeds telefonisch bestellingen aan, die je dan snel op een post-it krabbelt? Niet met ons geïntegreerde ticketsysteem! Ontvang en bevestig meteen je bestellingen. Onze ticketprinters drukken nieuwe bestellingen automatisch af, zodat je ze efficiënt kunt opvolgen en afhandelen.
EasyOrder heeft een oplossing voor elk soort frituur, en zelfs meer! We hebben voor elke horecazaak packages op maat. Ontdek ze hier en vraag hier een gratis rondleiding aan!
Frituren in de EasyOrder-familie
- Frituur Weit wordt uitgebaat door een Vlaams koppel in de Groene Gordel van België. Ze bieden er de lekkerste frieten en maar liefst 34 verschillende sauzen (ja, wij hebben ze geteld).
- De Frietist is een trotse vertegenwoordiger van de Belgische frietcultuur. Hier staan klantenervaring en smaak centraal. Het bewijs? De ruim 2000 geregistreerde gebruikers van hun app!
- Frites á l’heure is een restaurant met weergaloze historische vibes. Het is gevestigd in de voormalige woning van de grote Belgische schrijver, dichter en rooms-katholieke priester Guido Gezelle. Het gebouw werd later omgebouwd tot klooster en moederhuis en herbergt nu de unieke bistro-frituur. Kortom, een stijlvolle frituur! Toch vind je er het ultieme gemak dankzij een bediening aan al even stijlvolle kiosken.
Frituren buiten de EasyOrder-familie … voorlopig toch.
- Friterie de la Barrière is al meer dan 50 jaar een heus monument in de Brusselse gemeente Sint-Gillis. De eigenaars steunen ook lokale handelaars, dus elk bezoek is een match made in heaven!
- Maison Antoine werd in 1948 geopend door Antoine Desmet en zijn echtgenote. Hun populariteit is sindsdien niet meer getaand. De frituur stond zelfs in The New York Times.
- Frites Atelier in Antwerpen is een creatie van Nederlandse sterrenchef en ondernemer Sergio Herman. Inspiratie vindt hij bij de ongelooflijke variatie aan gebakken aardappelen en zijn toewijding aan schoonheid en perfectie.